Elektrolyten
Elektrolyten zijn in ieder lichaam aanwezig, het zijn mineralen die, wanneer deze opgelost zijn in een vloeistof (in dit geval jouw bloed), zorgen voor het geleiden van elektrische lading. Deze mineralen dragen hierdoor bij aan het reguleren van de spierfunctie en van de zenuwfunctie. Ook spelen elektrolyten een grote rol bij de vochthuishouding en zuur-base. In dit artikel ga ik je alles uitleggen over elektrolyten.
Inhoudsopgave:
- Gevolgen van een tekort aan elektrolyten
- Wanneer moet je extra elektrolyten binnen krijgen
- De grootste bron van elektrolyten
- De aller belangrijkste elektrolyten
- Wat te doen bij symptomen van tekorten
Wat zijn de gevolgen van te weinig elektrolyten?
Zoals je in de inleiding van dit artikel kunt zien, spelen elektrolyten een hele grote rol bij veel processen in het lichaam. Wanneer één van die processen (of meerdere) niet goed verlopen, door bijvoorbeeld een tekort van bepaalde elektrolyten, kan dit heel veel gezondheidsproblemen veroorzaken.
De meest voorkomende en minder ernstige symptomen kunnen zijn:
- Spierkrampen
- Een slechte energiebalans (futloos gevoel)
- Afwijkingen in de stoelgang (te weinig/harde ontlasting of juist diarree)
- Milde uitdroging
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Het gevoel van onrust in het lichaam
Ernstigere gevolgen:
- Een te hoge of te lage bloeddruk
- Ernstige spierverkramping (denk eraan, je hart is ook een spier)
- Een extreem geval van obstipatie
- Ver gevorderd stadium van uitdroging
Wanneer je extra moet stilstaan bij de benodigdheid van elektrolyten:
Elektrolyten spelen, zoals je bovenstaand kunt zien, voor iedereen een grote rol. Maar zeker als je intensief sport, of bij warm weer (wanneer je meer zweet), is het extra belangrijk om je elektrolyten goed op pijl te houden. Omdat je door te zweten meer elektrolyten verliest.
Ook als je een aangepast voedingspatroon hebt (zoals ketogeen/koolhydraatarm) is het belangrijk om wat meer stil te staan bij wat jouw lichaam nodig heeft. Dit is omdat je minder bewerkte producten eet, waar een deel van de benodigde elektrolyten vaak aan zijn toegevoegd (denk bijvoorbeeld aan zout met jodium wat aan brood is toegevoegd).
De grootste bron van elektrolyten:
Zout is de aller grootste bron van elektrolyten, daarom is het ook zeer belangrijk dat je, in je dagelijkse voeding, voldoende hiervan nuttigt. In dit artikel lees je meer over het belang van zout en de verkeerde adviezen die hier vroeger over gegeven werden.
De belangrijkste elektrolyten:
Uiteraard zijn alle elektrolyten belangrijk, maar de aller belangrijkste elektrolyten zijn:
- Natrium
- Chloride
- Kalium
- Fosfaat
- Waterstofcarbonaat
- Magnesium
- Calcium
- Kaviaar
- Olijven
- Ontbijtspek
- Rauwe ham
- Salami
- Kaas
- Zeekraal
- Krab
- Zuurkool
- Augurk
- Cacao
- Noten
- Pompoenpitten
- Zonnebloempitten
- Lijnzaad
- Pijnboompitten
- Vlees
- Vis
- Gevogelte
- Tofu
- Kaas
- Yoghurt
- Kwark
- Eieren
- Vloeibare, ongezoete slagroom
- Bladgroenten zoals: spinazie, boerenkool, raapstelen, etc…
- Pompoenpitten
- Noten
- Broccoli
- Cacao
- Zuivelproducten
- Noten
- Donkergroene groenten (m.u.v. spinazie)
- Garnalen
Natrium
Het mineraal natrium is belangrijk voor de vochtbalans in het lichaam, het regelen van de bloeddruk (bloeddruk verhogende werking) en voor een goede werking van de spieren en de zenuwcellen.
Natrium is onder andere terug te vinden in:
Chloride
Dit mineraal speelt een grote rol in de vochthuishouding van jouw lichaam, draagt bij aan het transportproces van belangrijke stoffen en draagt bij aan het vernietigen van bacteriën die meekomen via de voeding.
Chloride zit in vrijwel alle voedingsmiddelen, maar de grootste en beste bron is keukenzout. Het is namelijk vooral gebonden aan andere mineralen zoals natrium en kalium.
Kalium
De belangrijkste rol van kalium is zorgen voor een goede overdracht van zenuwprikkels. Ook speelt kalium een belangrijke rol bij het regulieren van de bloeddruk en draagt dit mineraal bij aan de vochtbalans van het lichaam.
Kalium is onder andere terug te vinden in:
Fosfaat
Fosfaat (ook wel bekend als fosfoor) draagt, samen met calcium, bij aan sterkte botten en tanden. Ook speelt fosfaat een grote rol bij de energiestofwisseling (de tijdelijke opslag en transport hiervan in het lichaam).
Fosfaat is onder andere terug te vinden in:
Waterstofcarbonaat
Het mineraal waterstofcarbonaat speelt een belangrijke rol bij het reguleren van de zuurgraad (PH waarde) in het bloed en in de maag. Het werkt als het ware als een buffer, die er voor zorgt dat jouw zuurgraad niet te hoog of te laag is. Een verhoogde of verlaagde zuurgraad kan namelijk ernstige gevolgen hebben.
Het stoffelijk proces in ons lichaam is namelijk afhankelijk van enzymen. Enzymen worden sterk beïnvloed door onze zuurgraad (PH waarde). Indien de zuurgraad dus niet goed is, kunnen de enzymen hun werk niet goed doen. Als gevolg hiervan kunnen alle processen niet meer goed verlopen, waardoor het gehele lichaam minder goed functioneert en je tevens veel vatbaarder bent voor ziekten.
Waterstofcarbonaat is terug te vinden in keukenzout en (in kleine mate) in koolzuurhoudend mineraalwater.
Magnesium
Magnesium verlaagt stress, draagt bij aan een gezonde bloeddruk (bloeddrukverlagende werking), helpt je lichaam om te ontspannen, bevorderd de werking van je darmen, gaat stijve spieren tegen en draagt bij aan de opslag en productie van energie.
Magnesium is onder andere terug te vinden in:
Magnesium wordt tevens vaak als supplement geslikt, omdat dit helpt bij vele klachten. Zorg er wel voor dat je de juiste neemt, want er zitten een hoop supplementen bij die niet goed zijn. Mijn favoriete magnesiumsupplement is van het merk NOW, de Magnesium Trio softgels.
Calcium
De meeste mensen zullen bij calcium meteen aan sterkte botten denken. Dat is er ten slotte door de melkreclames van vroeger goed ingestampt. 😜 Maar wist je dat de belangrijkste functie van calcium niet het versterken van de botten is?
Calcium draagt namelijk veel bij aan de energiehuishouding en is heel belangrijk voor een goede spierfunctie. Daarnaast is calcium wel ook één van de bouwstenen voor de botten en het gebit, ze hebben je vroeger dus niet volledig voorgelogen 😉.
Calcium komt voor in:
Wat te doen bij symptomen van tekorten:
Zoals eerder al benoemd is, is zout de grootste bron van elektrolyten. Ervaar je milde klachten, die in het begin van dit artikel benoemd zijn? Probeer dan eens een tl zout op te lossen in een glas water of bouillon en drink dit op. De kans is namelijk heel erg groot dat de klachten daardoor na een kwartiertje weg zijn. Ervaar je echter ernstige symptomen? Neem dan absoluut contact op met jouw (huis)arts.