Kinderen en ketogeen eten

Als ouder wil je het beste voor je kind. Je let op slaap, beweging en, misschien wel het allerbelangrijkste, op de voeding. Steeds meer mensen ontdekken de voordelen van een ketogeen dieet voor hun eigen gezondheid – meer energie, stabiele bloedsuiker, en soms zelfs gewichtsverlies of verlichting van klachten. Dan is de sprong naar de vraag: “Is ketogeen eten ook veilig en gezond voor mijn kind?” snel gemaakt.

Dit is een complex onderwerp dat we met de nodige diepgang en nuance moeten benaderen. Hier bij Xandra’s Keto Kitchen geloven we in pure, onbewerkte voeding en bewuste keuzes.

Je kent de uitspraken waarschijnlijk wel… Een kind mag geen dieet volgen – een kind moet ook kind kunnen zijn, daar hoort snoepen bij – een kind heeft koolhydraten nodig. Laten we die bezwaren punt voor punt wegnemen. 😉

1. Het is ook geen dieet, het is een levensstijl, oftewel, een andere manier van eten.
2. Er zijn echt ontzettend veel ketogeen snoepgoed traktaties te maken, denk hierbij aan taart, ijsjes, koekjes, bonbons, ect… Dus ook snoepen kan gewoon, maar dan op een gezonde manier.
3. Een kind heeft geen koolhydraten nodig, net zomin als dat jij dat nodig hebt. Meer daarover wordt in dit artikel uitgelegd.

Inhoudsopgave:

• Mogen echt kinderen ook ketogeen eten?
• Maar hoe krijgen ze dan alle belangrijke voedingsstoffen (vitamines & mineralen & bouwstenen) binnen?
• Dat zijn toch veel te veel vetten?
• Hoeveel koolhydraten “mag” of “moet” een kind per dag eten?
• Hoe maak je de switch van koolhydraatrijk naar keto?
• Wat geef je mee naar school?
• Belangrijk voor thuis

Mogen echt kinderen ook ketogeen eten?

Ja zeker! Sterker nog, heel graag zelfs!
Helaas denken nog steeds heel veel mensen dat het nuttigen van veel koolhydraten noodzakelijk is, zeker voor kinderen, die nog in de groei zijn. Maar denk er eens over na, als veel koolhydraten zo slecht zijn voor jouzelf als volwassene, waarom zou dat dan wel goed zijn voor jouw kind?

Al die aandoeningen die veroorzaakt worden door te veel koolhydraten (diabetes/hart-en vaatziekten/hoge bloeddruk/darmklachten/reuma/etc.), is dat iets waar jij jouw kind een verhoogd risico op wilt geven? Nee toch?!

Kinderen kunnen een grotere hoeveelheid aan koolhydraten nog beter verwerken, in tegenstelling tot volwassenen. Dit komt mede doordat volwassenen al zo veel (te veel) koolhydraten hebben geconsumeerd dat ons lijf vaak insulineresistent is geworden. Maar dat kinderen het beter kunnen verwerken, betekent niet dat het daarom een goed idee is om het ze wel in overvloed te geven.

Keto is geen hype, maar al lang bekend

Het ketogeen dieet is al bijna 100 jaar in gebruik als een bewezen therapeutische interventie, met name voor kinderen met epilepsie die niet reageren op medicatie. Dit is een zwaar, strikt en medisch begeleid dieet. Dit heeft niets te maken met het “lifestyle keto” dat veel volwassenen volgen. Het feit dat het in de medische wereld wordt ingezet, toont echter aan dat het lichaam van een kind, onder de juiste omstandigheden en begeleiding, in staat is om goed te functioneren op een voedingspatroon waarbij vet de primaire energiebron is.

Borstvoeding, pure voeding en de rol van lactose

Veel moeders die de ketogene leefstijl volgen, vragen zich af hoe het zit in de periode van zwangerschap en borstvoeding.

In de baarmoeder krijgt een kind via het bloed van de moeder alle benodigde voedingsstoffen binnen. Na de geboorte is moedermelk de perfecte voeding. Moedermelk is rijk aan vetten, eiwitten en — heel belangrijk — lactose, een suiker die cruciaal is voor de snelle groei en ontwikkeling van een baby en die wij als zuigelingen perfect kunnen verteren. Baby’s zijn dan ook niet in ketose. Ze ontvangen echter wel de meest pure, onbewerkte voedingsstoffen, wat de nadruk legt op het belang van kwalitatieve voeding voor een optimale ontwikkeling.

Dit onderstreept dat een kind uitstekend kan groeien en ontwikkelen op pure, onbewerkte voeding, waarbij de energiebronnen evolueren met de levensfase. De overstap naar een ketogeen dieet is een bewuste keuze voor kinderen met specifieke behoeften, of als een familie-levensstijl, maar het is niet de natuurlijke staat van een zuigeling.

Maar hoe krijgen ze dan alle belangrijke voedingsstoffen (vitamines & mineralen & bouwstenen) binnen?

Alle belangrijke voedingstoffen die jouw kind nodig heeft zijn te halen uit groenten/fruit/vetten/noten/vlees/eieren/etc.. Het is belangrijk dat een kind voldoende bouwstoffen heeft voor een goede ontwikkeling. Waar zitten denk jij meer goede stoffen in, in bijvoorbeeld een ei of in tarwe? En wist je dat er meer vitamines en mineralen in groenten zitten dan in fruit? Als je zorgt dat jouw kind veelzijdig eet, dan komt jouw kind echt niets te kort. Wederom, als het goed is voor jou, hoe kan het dan slecht zijn voor jouw kind?

Wanneer kan Keto nuttig zijn voor kinderen?

Naast de bekende toepassing bij epilepsie, zien we steeds meer bewijs dat een ketogene aanpak of een koolhydraatbeperkt dieet (Low-Carb High-Fat, LCHF) voordelen kan hebben bij andere aandoeningen of omstandigheden.

Gedrag en Focus: Veel ouders melden verbeteringen in het gedrag, de concentratie en de energie-stabiliteit van hun kind wanneer de suikers en snelle koolhydraten uit het dieet worden gehaald. Dit heeft te maken met het voorkomen van pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel.

Metabole Uitdagingen: Bij kinderen met obesitas of insulineresistentie (pre-diabetes) kan een LCHF- of ketogene aanpak, onder toezicht, helpen om de metabole gezondheid te herstellen.

Specifieke Aandoeningen: Onderzoekers zoals Eline Dekeyster wijzen op de voordelen van ketogene voeding voor bepaalde groepen mensen met specifieke metabolische problemen of aandoeningen, waarbij het lichaam beter functioneert met ketonen als brandstof. Dit is echter altijd een gepersonaliseerde aanpak.

Dat zijn toch veel te veel vetten?

In tegendeel juist! Eén van de voordelen van gezonde vetten, is juist dat zij helpen om vitamines (A, D, E en K) beter op te kunnen nemen. Omega-3-vetzuren zijn nodig voor een gezonde oog- en hersenontwikkeling. Deze zijn onder andere te vinden in ongebrande-ongezouten noten, kokosolie, olijfolie, zaden, eieren, vette vis.

Ook zorgen de vetten voor een goede bron van energie, waardoor jouw kind de hele dag lekker kan spelen, leren en groeien. Veel mensen denken helaas nog steeds dat kinderen te dik worden van vet eten, echter zijn het juist de suikers (koolhydraten) die dit veroorzaken.

Veel kinderen die koolhydraatarm of ketogeen eten voelen zich heel veel beter, hierbij een greep uit de voorbeelden die de kinderen zelf aangeven en de ouders ook opmerken:

• Meer energie
• Veel meer concentratievermogen
• Vrolijker/ beter humeur
• Ze genieten meer van eten
• Ervaren minder stres en gevoelens van angst
• Hebben een veel beter gebit (denk aan gaatjes, tandsteen, tandplak) dit wordt vooral door de tandartsen opgemerkt 😉

Hoeveel koolhydraten “mag” of “moet” een kind per dag eten?

Bij kinderen hoef je in principe niet heel strikt te berekenen hoeveel gram koolhydraten zij exact per dag moeten of mogen nuttigen. Als je tussen de 20 en 75 koolhydraten op een dag zit is dat voor een kind perfect. Probeer ervoor te zorgen dat die koolhydraten vooral afkomstig zijn uit groenten, rood fruit, noten, zaden, etc..

Het is cruciaal om te begrijpen dat een dieet geen one-size-fits-all oplossing is. Wat voor het ene kind (of volwassene) met een bepaalde metabole uitdaging werkt, kan voor een ander kind met een andere metabolisme een minder optimale keuze zijn. Een plant-based of mediterraan dieet kan bijvoorbeeld ook een passende langetermijnkeuze zijn.

Hoe maak je de switch van koolhydraatrijk naar keto?

Als jouw kind gewend is om wel veel bewerkte koolhydraatrijke voeding te eten, dan is het natuurlijk even wennen om dat niet meer te doen. Maar eigenlijk geven vrijwel alle kinderen, nadat zij hier aan gewend, zijn de voorkeur aan koolhydraatarm/ketogeen eten en geven zij dit ook aan. Simpelweg omdat zij zich er zo veel beter door voelen!

Er zijn natuurlijk meerdere manieren om jouw kind (ook) koolhydraatarm/ketogeen te laten gaan eten. Dit kan van de ene op de andere dag, maar het is ook niet erg om dit in kleine stapjes te doen.

Begin bijvoorbeeld door fruitsappen om te wisselen voor een stuk fruit te eten met een glas water, of door 1 boterham te vervangen voor een zelfgemaakt ketogeen of koolhydraatarm brood (of lekkere wafels of pannenkoeken!).

Maak een feestje van de maaltijden!
Een bord vol met groenten, daar zal je kind in het begin van de switch waarschijnlijk niet heel blij van worden… Maar aankleding doet een hoop! Zorg dat je het eten er leuk uit laat zien, daarmee haal je vaak al een hoop weerstand weg. Neem maar eens een kijkje bij de onderstaande voorbeelden voor wat leuke inspiratie.

Ga het gesprek aan en neem je kind mee in deze reis!
Als jouw kind ineens uit het niets andere dingen te eten krijgt en de dingen die jouw kind gewend is om te eten ineens niet meer “mag”, dan is de kans op weerstand uiteraard vrij groot aanwezig. Ga daarom met jouw kind het gesprek aan, leg op een manier die jouw kind begrijpt uit, welke dingen je wilt veranderen in de voeding en leg vooral ook uit waarom.

Vraag jouw kind ook om mee te denken, maak er bijvoorbeeld (afhankelijk van de leeftijd) een leuk spelletje van!

Laat jouw kind een lijst maken met allemaal dingen die hij/zij lekker vindt en ga die lijst stap voor stap af om samen te bepalen of dit koolhydraatarm is. Staan er veel dingen op de lijst die niet koolhydraatarm zijn? Kijk dan samen of je geschikte alternatieven kunt bedenken. Of laat jouw kind mee bepalen in wat er morgen op het menu staat. Als jouw kind toch te veel koolhydraatrijke dingen uitzoekt, kijk dan of je een goede passende vervanger kan vinden, of maak zelf een lijst met bijvoorbeeld 10 opties en laat jouw kind daar uit kiezen.

Betrek je kind ook bij het bereiden van het eten
Los van dat het jouw kind een hele goede basis kennis meegeeft, is het ook leuk voor kinderen om tijdens het koken meer te leren over voeding. Ze zijn dan vaak ook veel meer bereid om te luisteren naar informatie, omdat ze tenslotte in hun hoofd al met eten bezig zijn.

Wees ook niet bang om de kinderen wat meer “vrijheid” te geven in het bedenken van combinaties en de bereiding hiervan. Foutjes maken is niet erg, dit hoort bij het leerproces. Dus als ze iets bedenken wat echt niet te eten is… Kraak het dan zeker niet af, maar lach er samen om en bedenk wat er de volgende keer anders kan, om het wel lekker te maken.

Wat geef je mee naar school?

De meeste kinderen krijgen standaard brood en een stuk fruit mee naar school, met meestal daarbij nog een pakje sap. Dat is natuurlijk een gigantische koolhydraatbom. Maar er zijn heel veel dingen die je als alternatief mee kan geven.

Een aantal dingen die je heel makkelijk mee kan geven in de lunchtrommel zijn:

• Zelfgemaakt brood of crackers met lekker beleg
• Blokjes kaas
• Plakjes worst
• Een gekookt eitje
• Een groenteomelet
• Rauwkost (plakjes komkommer, tomaatjes, paprika reepjes)
• Zelfgemaakte ontbijtkoek of een plakje cake
• Wat ongebrande, ongezouten noten
• Pannenkoeken/poffertjes/wafels

Belangrijk voor thuis

Zorg dat er altijd dingen in huis zijn die jouw kind makkelijk zelf kan pakken. Denk bijvoorbeeld aan wat blokjes kaas of plakjes worst, ongebrande-ongezouten nootjes, rauwkost, etc…

Wij zijn vaak gewend dat wij (de volwassenen) bepalen hoeveel een kind moet eten, of wanneer het genoeg heeft gehad. Maar de meeste kinderen (er zijn uiteraard uitzonderingen) kunnen heel goed zelf bepalen wanneer zij honger hebben en wanneer zij genoeg hebben gegeten. Uiteraard is het wel handig om in de gaten te houden dat ze niet vlak voor de gezamenlijke maaltijd zich al vol eten aan andere dingen.

Geef je kind ook gerust regelmatig wat ketogeen/koolhydraatarm snoepgoed, het moet tenslotte wel “leuk” blijven. Denk hierbij aan zelfgemaakte slagroom met rood fruit, een stukje mct chocolade, maak samen lekkere koekjes of cake, etc… In de ultieme ketogeen snoepgoed special zijn maar liefst 101 keto snoepgoedrecepten te vinden, inspiratie zat dus!

In Hét Ultieme Ketogeen kookboek staan heel veel heerlijke recepten voor onder andere brood/crackers, pannenkoeken, wafels, cake, ontbijtkoek en nog veel meer!

Belangrijke ‘Cautions’ en aandachtspunten

Een ketogeen voedingspatroon is, zeker voor een kind in de groei, geen beslissing die je lichtzinnig neemt. Er zijn belangrijke risico’s en aandachtspunten die je altijd met een arts of gespecialiseerde diëtist moet bespreken.

1. Voedingstekorten en de groei
Kinderen in de groei hebben een hoge behoefte aan micronutriënten (vitamines en mineralen). Een slecht samengesteld voedingspatroon kan leiden tot tekorten aan bijvoorbeeld:
– Vezels (wat spijsverteringsproblemen kan veroorzaken).
– B-vitamines en Magnesium (door het weglaten van volkoren granen).
– Bepaalde antioxidanten (als niet genoeg kleurrijke groenten worden gegeten).

Onze Tip: De focus moet altijd liggen op PURE, ONBEWERKTE VOEDING. Zorg voor een overvloed aan groene bladgroenten, non-zetmeelrijke groenten en kwalitatieve vetten en eiwitten om de voedingswaarde te garanderen. Dit geldt niet alleen voor een ketogeen voedingspatroon, maar überhaupt.

2. Het risico op nierstenen en hydratatie
Een belangrijk, en te vaak over het hoofd gezien, risico bij een ketogeen dieet (zowel bij volwassenen als bij kinderen) is de verhoogde kans op niersteenformatie. Er zijn momenteel nog onvoldoende onderzoeken naar gedaan die kunnen bevestigen dat dit daadwerkelijk door een ketogeen dieet komt, maar het is wel iets waar we bewustwording voor willen creëren. Dit kan een mogelijk neveneffect zijn, bij met name het klassieke, therapeutische keto-dieet (heel strikt ketogeen eten).

Mechanisme: De verandering in de zuurgraad van de urine kan de kans op het neerslaan van mineralen verhogen.

Gevolgen: In zeldzame gevallen kan dit leiden tot ernstige complicaties, zoals een waternier (hydronefrose). Hoewel er altijd een kleine kans op nierstenen is, treedt het bij ketogene diëten vermoedelijk frequenter op.

Actie: Dit risico vereist proactieve maatregelen, zoals:
– Voldoende hydratatie is absoluut essentieel.
– Voldoende zout en elektrolyten innemen.

In overleg met een arts kunnen supplementen, zoals kaliumcitraat, worden voorgeschreven om de kans op nierstenen te verlagen.

3. Cholesterol en hartgezondheid
Hoewel het ketogeen dieet bij veel volwassenen de triglyceriden en HDL-waarden verbetert, kan het bij een kleine groep de LDL-cholesterol aanzienlijk verhogen. Dit moet gemonitord worden, vooral bij kinderen, wiens lange termijn hartgezondheid we zorgvuldig moeten beschermen. meer over het cholesterol en ketogeen eten lees je in dit artikel.

De Conclusie
Ketogeen eten voor kinderen is geen verboden terrein, maar het is ook geen dieet dat je even ‘probeert’, maar dat geldt natuurlijk voor alle soorten voedingspatronen.

Als ouder zou je je moeten focussen op:

Pure Onbewerkte Voeding: Elimineer suiker, bewerkte koolhydraten en industriële oliën, ongeacht of je keto volgt of niet.

Medische Begeleiding: Raadpleeg altijd een kinderarts en een gespecialiseerde diëtist voordat je start met een strikt ketogeen dieet. Dit is cruciaal voor de veiligheid, monitoring van de groei, en het voorkomen van voedingstekorten en complicaties zoals nierstenen.

Luister naar je Kind: Elk lichaam is anders. Monitor de energie, groei, stoelgang en algehele welzijn van je kind nauwkeurig.

Of je nu kiest voor LCHF, keto, of gewoon een suikervrij en onbewerkt dieet: de fundering ligt in voedzame, complete maaltijden.

Anderen lezen ook

💡Zwangerschap en keto
💡De ultieme ketogeen snoepgoed special
💡Jouw basisschool in aanraking brengen met ketogeen eten